De timing van het door de VNC georganiseerde debat tussen Amerika watcher en journalist Willem Post en Sjoerd den Daas, correspondent van het Financieel Dagblad in China, kon eigenlijk niet beter nu we halverwege de afkoelingsperiode in de sluimerende handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China zitten. De onderhandelingen daarover zijn intussen weer gestart, maar de vooruitzichten zijn niet bij voorbaat erg gunstig. Dat bleek tijdens de drukbezochte nieuwjaarsbijeenkomst van de VNC die op 11 januari jl. in Den Haag plaatsvond.
Onder leiding van VNC-voorzitter Henk Kool ontstond een actuele en genuanceerde discussie over de betekenis en achtergronden van de huidige gespannen relatie tussen de twee politieke en economische wereldmachten. De Amerikaanse president Trump en de Chinese president Xi Jinping begonnen een handelsoorlog door te dreigen met de invoering van importheffingen. Ondanks meerdere toenaderingspogingen, kwamen de wereldleiders nog niet tot een deal. De vraag voor komend jaar is: zal de relatie tussen beide landen verbeteren en welke economische risico’s lopen Nederland en de EU als het conflict voortduurt. Er is in toenemende mate sprake van een onderling gebrek aan vertrouwen, hetgeen in het slechtste geval zelfs kan leiden tot een nieuwe koude oorlog. Ook in militair en nucleair opzicht is dat voelbaar. De invloed van China in grote delen van Afrika maar ook in Europa (“Belt and Road Initiative, BRI ”) levert daarbij in potentie ook conflicten op.
De economische groei in beide landen is aan het afkalven. Amerika is waar het gaat om hoogwaardige technologie (artificial intelligence, robots ed.) wereldleider, maar China is ook op dat terrein bezig aan een inhaalslag. De Chinese markt stelt zich meer open op, hetgeen – ook voor EU-landen – kansen biedt. Ook op het terrein van duurzaamheid en vergroening is China bezig met een stevige opmars in tegenstelling tot Amerika dat onder leiding van de Republikeinen bijvoorbeeld afstand heeft genomen tot het in Parijs gesloten Klimaatakkoord. Het is – ook in dat verband – opvallend dat Nederland wel fors investeert in Amerika, maar nog nauwelijks in China. Ook de handelsbetrekkingen met China zouden geïntensiveerd kunnen worden; er zijn voor ons land gunstige condities om bijvoorbeeld op het gebied van gezondheidszorg een leidende rol te spelen.
In de discussie met de aanwezigen kwamen talloze andere aspecten aan de orde waaruit nog eens bleek dat het in de huidige verhoudingen niet alleen om Trump of Xi Jinping gaat en ook niet alleen om economische, maar zeker ook om maatschappelijke verhoudingen in een dynamische wereldorde.
– – –