In samenwerking met de VNC en de Studium Generale van de Universiteit Twente gaf voormalig toptafeltennisster Bettine Vriesekoop dinsdagavond 4 februari in het Amphitheater op de UT-campus een lezing over het taoïsme en topsport.
Bettine Vriesekoop sprak over haar boek “Chinese wijsheid in een balletje – Het spel van Tao”, waarin ze de lessen deelde die ze als tafeltennisser en als mens in China heeft geleerd.
Chinese Wijsheid in een Balletje
Haar liefde voor tafeltennis leidde bij Bettine tot een diepgaande interesse in het land dat zo’n belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van deze sport. In haar sportloopbaan en verdere leven zou de taoïstische levenshouding die ze in China leerde, haar steun en richting geven.
Wat houdt deze Chinese filosofie van de wijsgeer Laozi dan in, wat heeft Bettine ervan geleerd en wat kunnen ook wij van de Tao leren?
De Weg naar de Wereldtop
Bettine – veertienvoudig Nederlands kampioen en tweevoudig Europees kampioen – legde dit uit aan de hand van persoonlijke ervaringen: als tafeltennisster die mede door haar Chinese inzichten de absolute top haalde, als correspondente voor NRC in Peking, als schrijfster en tegenwoordig ook als tafeltenniscoach. Ze vertelde over haar ervaring met het taoïsme, een filosofie die draait om harmonie en balans, wat ze ook toepaste in haar sportcarrière.
Bettine Vriesekoop ontdekte op jonge leeftijd dat haar weg naar de wereldtop in het tafeltennis door China zou leiden. Hoewel ze al de tweede van Europa was, besefte ze dat haar technische en mentale basis nog tekortschoten. Op 18-jarige leeftijd vertrok ze daarom naar China om de top te bereiken.
Ze trainde zes uur per dag en merkte snel dat niet alleen haar technische basis te zwak was; in China leerde ze ook de kracht van balans, zowel fysiek als mentaal. Ze benadrukte het belang van innerlijke rust, het vermogen om te schakelen in chaos en het vinden van stabiliteit in moeilijke situaties.
Innerlijke Glimlach en Flow
Ze deelde ook hoe haar temperament – aanvankelijk boos en timide – haar belemmerde in haar prestaties. Tijdens de Olympische Spelen van 1988 brak ze door, maar na een teleurstellende kwartfinale en een heftige confrontatie met haar coach stopte ze tijdelijk. Later keerde ze terug naar China en ontdekte ze de waarde van aanpassingsvermogen en het volgen van de juiste balans. Ze maakte kennis met de Chinese benadering van tafeltennis, een sportcultuur die focust op rust, effectiviteit en aanpassingsvermogen, zelfs als ballen met hoge snelheid op je afkomen. In plaats van energie te verspillen aan frustraties of externe factoren, leerde Vriesekoop met een “innerlijke glimlach” te spelen.
Dit bracht haar uiteindelijk naar haar grootste succes: de winst op het EK in 1992, waar ze in een flow kwam en haar innerlijke glimlach vond.
Wijsheden uit de Daodejing
Naast haar sportieve lessen deelde Vriesekoop ook wijsheid uit de Daodejing, het kernboek van het taoïsme, in de vorm van eenvoudige oefeningen om balans te vinden. In haar boek laat ze zien hoe de principes van yin-yang, harmonie en het vermogen te schakelen te midden van chaos niet alleen in het topniveau van tafeltennis gelden, maar ook in het dagelijks leven. Het gaat om het volgen, breken en uiteindelijk naar je hand zetten van regels, totdat je in harmonie komt met je omgeving en jezelf.
Meer dan Sport Alleen
Hierdoor overstijgt Vriesekoops verhaal het louter sportieve: het is een reis vol culturele ontmoetingen, mentale transformaties en spirituele groei. Ze benadrukt dat topsport niet alleen een kwestie is van fysieke trainingen, maar ook van het cultiveren van innerlijke rust en een stabiele mindset. In de grootste hectiek, zo blijkt, schuilt juist de kans om nieuwe energie te vinden – en op het beslissende moment die winnende slag te slaan.
Over Bettine Vriesekoop
Bettine Vriesekoop (geboren op 13 augustus 1961 in Hazerswoude-Dorp) is een van de succesvolste Nederlandse tafeltennisspeelsters ooit. Ze werd veertien keer Nederlands kampioen in het enkelspel en behaalde twee Europese titels (in 1982 en 1992).
Ze werd meerdere malen gekozen tot Nederlands Sportvrouw van het Jaar en is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau vanwege haar verdiensten voor de sport en haar verdere bijdrage aan de samenleving.
Naast haar sportcarrière studeerde ze Chinees (Sinologie) aan de Universiteit Leiden en was correspondent in Peking voor NRC Handelsblad en publiceerde ze meerdere boeken.
Tegenwoordig zet ze zich in als coach en spreker, waarbij ze haar kennis en passie voor tafeltennis en persoonlijke ontwikkeling graag deelt.
