Brengt China dichterbij

Tijdlijn Chinese literatuur in vertaling in 2025

door Silvia Marijnissen

Na enige stilte rondom de Chinese literatuur in vertaling is het dit najaar weer volop genieten. De heel diverse lijst van dit jaar op een rijtje:

 

Maart bracht poëzie van Ling Yu, Dochters, vertaald door Silvia Marijnissen.

“Dit is een gerijpte dichteres die (feministisch) verlangen en onvervuldheid weet om te zetten in heldere taal, met een even nuchter als berustend besef dat het allemaal niet vanzelf gaat. Dat geduld spreekt ook uit haar gedichten, waarin ze zich keert tegen het kapitalisme en terugverlangt naar een pre-industriële wereld. Nergens wrok, maar een door weemoed gevoede gelijkmoedigheid. Zelfs een gebeurtenis van niks inspireert haar: ‘De conducteur knipt mijn kaartje zonder te weten waarom / zegt hij dank je wel en goede reis / precies wat ik tegen jou wil zeggen’. ‘Zonder te weten waarom’: wat een simpele en rake observatie over het menselijk handelen. Zo staan er talloze van in deze aanstekelijke bundel.”

Aldus Rob Schouten in dagblad Trouw: Ling Yu dicht nuchter over het patriarchale Taiwan: ‘Nou tot ziens dan vrijheid’ | Trouw
Dochters – Poëziecentrum

 

In augustus verscheen de nieuwe roman, Huize Zwaan, van de populaire, alom geprezen Zhang Yueran, vertaald door Annelous Stiggelbout. De Volkskrant en Trouw waren alvast erg enthousiast. Zie hier:
In ‘Huize zwaan’ komt alles tegelijk op tafel, net als bij een Chinese maaltijd | de Volkskrant:

“Schijn en wezen, zijn en niet-zijn: mooi hoe deze taoïstische noties door het boek heen geweven zijn, net als de cyclische beweging van tijd, culminerend in het beeld van de clown, die aan het begin en het eind van het boek optreedt en ten slotte iedereen en zichzelf sardonisch terugfluit in zijn rol: ‘Hij grijnsde met een mond die al tot zijn oren reikte terwijl hij krachtig naar de camera zwaaide. ‘Dáág, kinderen, tot volgend jaar!’”
Kindermeisje Yu Ling moet een eigen leven opbouwen, maar hoe doe je dat? | Trouw:

“Zhang schrijft goed, nauwgezet, ze zet haar personages met flair neer. Fijnzinnig verhaalt ze over afkomst en over de gevechten die vrouwen leveren, een strijd die de klassenverschillen in haar roman ontstijgt.” Huize Zwaan – Prometheus

Op 12 september kreeg Mark Leenhouts de Nijhoffprijs. De jury noemt hem “een pleitbezorger van het Chinees én het Nederlands: zijn werk opent werelden, verbindt perspectieven en verrijkt het literaire veld.” Het hele juryrapport en de laudatio door Fresco Sam Sin zijn hier te lezen: Cultuurfonds Vertaalprijs Martinus Nijhoff – het Cultuurfonds

Lees of herlees Marks vertalingen eens van Han Shaogong, Su Tong, Qian Zhongshu, Yan Lianke en zijn laatste Shi Tiesheng natuurlijk.


23 oktober komt uit Hu Anyan, Ik bezorg pakketjes in Beijing, vertaald door Silvia Marijnissen.

In 2020 ging een blogpost van Hu Anyan (Guangzhou, China, 1979) over zijn ervaringen als bezorger in Beijing viraal, wat leidde tot de publicatie van zijn essay bundel Ik bezorg pakketjes in Beijing. Het boek was meteen een grote bestseller in China, groeide uit tot een internationale sensatie en wordt wereldwijd vertaald. Na zijn middelbare school werkte Hu in allerlei laagbetaalde banen, o.a. als winkelbediende, fietsverkoper, beveiliger en bezorger. Hij verdwijnt telkens wanneer het werk te zwaar wordt of de bazen te bazig, met niets anders bij zich dan enkele boeken van Salinger en Carver. Van de pikorde op de werkvloer tot de perfecte dosis alcohol voor een slopende nachtdienst, van de kafkaëske bureaucratie tot de ideale indeling van een bezorgroute, Hu belicht met oprechte nieuwsgierigheid en droogkomische humor het leven op de bodem van de economie. Zijn liefde voor literatuur biedt hem nieuwe perspectieven. 

Ik bezorg pakketjes in Beijing – De Arbeiderspers

30 oktober 2025: na 13 jaar verschijnt er een paperback van Berg en water, klassieke landschapspoëzie van zeventien dichters, vertaald door Silvia Marijnissen. 

Bergen werden in het oude China gezien als heilige plaatsen waar hemel en aarde elkaar ontmoeten. Bovenal vormen de bergen (yang) samen met het water (yin) de hele dynamiek van de aarde: rust en beweging. Tussen berg en water vinden we mist en wolken – de leegte waaruit alles ontstaat. In deze prachtige gedichten, van onder meer Du Fu, Li Bai en Wang Wei, fungeert het landschap vooral als spiegel van de ziel. Alle mogelijke onderwerpen kunnen aan bod komen: liefde, dood, kluizenaarschap, politiek, vriendschap, maatschappelijke problemen – of een vlieg.

Berg en water – De Arbeiderspers 


In november verwachten we Sunzi, De kunst van het oorlogvoeren, vertaald door Mark Leenhouts. Voor het eerst verschijnt er een integrale vertaling van deze beroemde klassieker.

De kunst van het oorlogvoeren van Sunzi, oftewel meester Sun, is een van de bekendste werken uit de Chinese schriftelijke traditie en een van de weinige klassieke traktaten over oorlogvoering in de wereldliteratuur. De 2500 jaar oude tekst heeft nog altijd zijn relevantie niet verloren, en dat is onder meer te danken aan het feit dat meester Sun zich niet zozeer bezighoudt met technische zaken als de opleiding of organisatie van een leger. Hij neemt een hoger, conceptueel standpunt in, dat van de strategieën en tactieken. Het uitgangspunt van zijn betoog is zelfs dat fysieke oorlog in feite zo lang mogelijk vermeden moet worden, alleen al om verspilling van kracht, mensen en middelen tegen te gaan. Er zit een taoïstische, door de natuur ingegeven kant aan die instelling, evenals aan de afwezigheid van een beroep op de confucianistische deugd of de heroïek van het slagveld.

Sunzi’s De kunst van het oorlogvoeren is een klassieker geworden die overleeft in breed toepasbare citaten als ‘ken de ander, ken uzelf’, zelfs buiten het militaire veld, gezien de wildgroei aan titels als ‘Sunzi’s krijgskunst voor managers’. Met deze eerste Nederlandse vertaling uit het Chinees keren we echter terug naar de literair-filosofische bron.

De kunst van het oorlogvoeren – Athenaeum

 

Ook in november: de lang verwachte paperback van Cao Xueqin, De droom van de rode kamer, vertaald door Anne Sytske Keijser, Mark Leenhouts en Silvia Marijnissen. Vanaf 11 november verkrijgbaar voor € 60. De droom van de rode kamer – Athenaeum


Het nieuwe jaar, januari 2026 start met een nieuwe Yu Hua, De onvindbare stad, vertaald door Annelous Stiggelbout.

Aan de stapel boeken van ‘een van China’s meest spraakmakende schrijvers’, aldus dagblad Trouw  – Leven, Broers, De bloedverkoper, Flesjes knallen, De zevende dag – kunnen we een nieuwe aanwinst toevoegen. In De onvindbare stad reist een stille man door een sneeuwstorm met een pasgeboren baby in zijn armen, op zoek naar de moeder van het kind en een stad die er niet is. Maar dit is niet alleen zijn verhaal. Dit is een meesterlijke roman over hoe ook in tijden van oorlog en geweld het leven gewoon doorgaat, en hoe iemand een goed mens kan zijn.

De onvindbare stad – De Geus

Silvia Marijnissen is literair vertaler van Chinese literatuur, van modern proza en poëzie, en klassieke Chinese poëzie. Daarnaast schrijft en spreekt ze over Chinese literatuur. Voor ChinaNU+ verzorgt ze altijd het gedicht.